تأویل کارکردشناختی فضاهای عمومی محله ای از منظر هویت نمونه موردی: محله نازی آباد و مهران تهران

Authors

حمید ماجدی

دانشیار دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران مجید منصوررضایی

دان شآموختة کارشناسی ارشد طراحی و برنام هریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی الهام منصوری

دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاهآ زادا سلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

abstract

در مطالعه شهر ایرانی، محلات همواره یکی از قدیمی ترین و پایه­ای­ترین عوامل ساختاری شهرها به شمار می­رفتند که در مقام ابژه­ای قابل تأمل و به دور از نگاهی نوستالژیک، از ویژگی های تکامل یافته­ای برخوردار بودند. از مصادیق­ این تکامل یافتگی که خود نیازمند مداقه مفصل است، می­توان به وجود طیفی از فضاهای عمومی ـ از مشترک میان چند خانوار تا مشترک میان تمامی ساکنان محله ـ اشاره کرد که زمینه بسط و رونق تعاملات اجتماعی در سطوح مختلف محله را فراهم می­کردند. با آغاز دوره شهرنشینی فزاینده از اوایل دهه 1340، شهر ایرانی با تغییرات معناداری در کمیت و کیفیت فضاهای عمومی خود مواجه شد. از این رو و در مقایسه با کارکرد و اهمیت این فضاها، نوشتار تلاش دارد تا روشنگری را در خصوص کارکرد فضاهای عمومی در پشتیبانی از هویت محلات شهری ایجاد کند. به این منظور دو محله «نازی­آباد» و «مهران» که وجوه مشترکی از منظر سال­های شکل­گیری و طبقه اجتماعی ساکن، و وجوه افتراقی در سازمان فضایی و کمیت و کیفیت فضاهای عمومی خود دارند، مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفتند. در تبیین چارچوب نظری پژوهش از نظرات و آرای صاحب نظرانی چون راپاپورت[1]، رالف[2]، کارمونا[3]، لینچ[4] و گِل[5] بهره گرفته شد. همچنین در انتخاب روش تحقیق، با توجه به ماهیت پژوهش که معنای خود را وام دار مجموعه عوامل چندبعدی است، از تلفیق دو روش کمّی و کیفی بهره گرفته شد. نتایج پژوهش برآمده از خلال پرسشگری­ها و مصاحبه­های عمیق، نشان از نقش بسزای فضاهای عمومی در تولید و پشتیبانی از معیارهای برسازنده هویت در محلات شهری دارد. [1]. rapoport [2]. ralph [3]. carmona [4]. lynch [5]. gehl

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأویل کارکردشناختی فضاهای عمومی محله¬ای از منظر هویت نمونة موردی: محلة نازی آباد و مهران تهران

در مطالعة شهر ایرانی، محلات همواره یکی از قدیمی ترین و پایه­ای­ترین عوامل ساختاری شهرها به شمار می­رفتند که در مقام ابژه­ای قابل تأمل و به دور از نگاهی نوستالژیک، از ویژگی های تکامل یافته­ای برخوردار بودند. از مصادیق­ این تکامل یافتگی که خود نیازمند مداقة مفصل است، می­توان به وجود طیفی از فضاهای عمومی ـ از مشترک میان چند خانوار تا مشترک میان تمامی ساکنان محله ـ اشاره کرد که زمینة بسط و رونق تعا...

full text

تأویل کارکردشناختی فضاهای عمومی محله‌ای از منظر هویت نمونة موردی: محلة نازی‌آباد و مهران تهران

در مطالعة شهر ایرانی، محلات همواره یکی از قدیمی‌ترین و پایه­ای­ترین عوامل ساختاری شهرها به‌شمار می­رفتند که در مقام ابژه­ای قابل‌تأمل و به دور از نگاهی نوستالژیک، از ویژگی‌های تکامل‌یافته­ای برخوردار بودند. از مصادیق­ این تکامل‌یافتگی که خود نیازمند مداقة مفصل است، می­توان به وجود طیفی از فضاهای عمومی ـ از مشترک میان چند خانوار تا مشترک میان تمامی ساکنان محله ـ اشاره کرد که زمینة بسط و رونق تعا...

full text

روشی برای تحلیل خصیصه های باهمستانی در نظام محلات شهری (نمونه موردی؛ محله نازی آباد تهران)

«باهمستان» در محلات شهری عاملی مهم در ایجاد حس اعتماد، منزلت، تعلق و مشارکت ساکنان به شمار می‌رود که امروزه در حوزه ادبیات شهر‌شناسی به آن توجهی ویژه می‌گردد. این مفهوم و خصیصه‌های آن تاکنون به‌روشنی در حوزه ادبیات شهر‌شناسی کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. تحلیل و بررسی مفهوم مورد نظر به‌واسطه موضوعیت، نیاز به روش‌شناسی به‌خصوصی دارد. هدف این نوشتار، گذر از تعاریف کلی مفهوم باهمستان و درک خصیص...

full text

روشی برای تحلیل خصیصه های باهمستانی در نظام محلات شهری (نمونه موردی؛ محله نازی آباد تهران)

«باهمستان» در محلات شهری عاملی مهم در ایجاد حس اعتماد، منزلت، تعلق و مشارکت ساکنان به شمار می رود که امروزه در حوزه ادبیات شهر شناسی به آن توجهی ویژه می گردد. این مفهوم و خصیصه های آن تاکنون به روشنی در حوزه ادبیات شهر شناسی کشور مورد بررسی قرار نگرفته است. تحلیل و بررسی مفهوم مورد نظر به واسطه موضوعیت، نیاز به روش شناسی به خصوصی دارد. هدف این نوشتار، گذر از تعاریف کلی مفهوم باهمستان و درک خصیص...

full text

تحلیل و بررسی شاخص های موثر در هویت محله (نمونه موردی: محله مسگرهای شهر زنجان)

برای اینکه «هویت» مجموعه‌ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخیص یک فرد یا اجتماع از افراد و ‏جوامع دیگر می‌شود؛ به تبع همین امر محله و شهر نیز شخصیت یافته و مستقل می‌گردند. در ابتدا تعاریف نظریات و ‏تعاریف مختلف هویت و هویت شهری از دیدگاه‌ها و نظریات مختلف بیان شده است و سپس عوامل هویت شهری ‏جهت تحلیل نمونه موردی آمده است. در این مقاله به بررسی و ارزیابی شاخص های موثر در هویت شهری محله ‏مسگرها ...

full text

مکان‌گزینی بهینه فضاهای بازی کوی و محله با استفاده از تکنیک های GIS و AHP ، نمونه موردی محله کردآباد اصفهان

فضاهای شهری امروز برای فعالیت روزانه کودک یعنی بازی پاسخده نیست، چرا که در شهر مدرن فضاهای خصوصی مانند آپارتما نها، نیمه خصوصی مانند مدرسه و مهد کودک و عمومی مانند کوچه و خیابان محیطی ناایمن، نامناسب و ناکافی برای بازی آزادانه کودکان هستند، همچنین فضاهای بازی فرا محله ای با وجود فاصله زیاد از محل سکونت و سرانه کم پاسخگوی این نیاز نیست. در بسیاری از موارد نیز فضاهای بازی محله ای در موقعیتی مکانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات فرهنگی ایران

جلد ۷، شماره ۴، صفحات ۳۹-۶۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023